Monday, January 29, 2007

EEN GELUKKIG ASHURA (waar heb je het nou weer over!?)



Ok, vandaag is het Ashura. Nou niet direct een vrije dag in Nederland, maar toch. Ashura is uiterst belangrijk voor moslims overal ter wereld, maar vooral voor shi'ieten. 40 procent van de Libanese bevolking is shi'ietisch, dus hier is het werkelijk een grootse gebeurtenis. Het is wel een officiele vrije dag voor alle Libanezen.

Ashura is GEEN feest, maar juist de TREURIGSTE DAG voor met name shi'ieten. Op sommige plekken doen de shi'ieten aan zelfkastijding. In Paksitan bijvoorbeeld en in Libanon. Rug of voorhoofd kapotslaan met messen - dat soort fratsen. Maar in Iran, het belangrijskte shi'ietische land ter wereld, is zelfkastijding verboden. Als je zo nodig bloed wilt laten vloeien (ten teken van rouw over de moord op Hussein in de zevende eeuw), dan kan je in Iran bijvoorbeeld een halve liter bloed doneren bij je lokale Rode halve maan. Volgens de meeste Iraniers is jezelf kapot slaan een achterlijke gewoonte.

Tijdens Ashura (en de voorbereidingen die ongeveer tien dagen eerder beginnen), dragen de meeste shi'ieten zwarte kleren. Dit ten teken van rouw. Shi'ietische vrouwen dragen bijna allemaal of een zwarte hoofddoek of een zwarte habaja (lang gewaad). Dat kwam goed uit tijdens de rellen van afgelopen donderdag hier in Beirut tussen soennieten en shi'ieten. Omdat beide groepen moslims zijn en veel van hun vrouwen dus een hoofddoek dragen, viel in eerste instantie niet echt het verschil te zien tussen shi'ietische of soennietische vrouwen. Maar aangezien de meste shi'ietische vrouwen zwarte kledij droegen vanwege Ashura, wisten de soennieten welke vrouwen ze in elkaar konden slaan en de shi'ieten op hun beurt wisten zo weer dat ze alleen stenen moesten gooien naar vrouwen met niet-zwarte hoofddoeken.


Shi'ieten herdenken dat Hussein, de kleinzoon van de profeet Muhammad, in de zevende eeuw (jaar 680) werd vermoord in Karbala, in Irak. Al spreken moslims in zulke gevallen niet over moord, maar over het bereiken van het martelaarschap. Met een beetje kunst en vliegwerk zou je het kunnen vergelijken met Pasen voor christenen. Volgens gelovigen stierf Jezus voor de zonden van de mensen. Hetzelfde principe zit achter de dood van Hussein. Hij offerde zich op zodat moslims later op het juiste pad zouden blijven, zo menen shi'ieten. Iedere religie heeft trouwens een ware passie voor bloed, iets dat te denken geeft. Maar ja, dat is een ander verhaal.

De daders van de moord op Hussein (en nog enkele tientallen anderen) waren soennietische moslims. Vandaar ook dat Ashura van oudsher een herdenking is die nogal tot veel controverse leidt. Shi'ieten nemen de soennieten kwalijk dat zij Hussein hebben vermoord. Sommige soennieten menen juist dat Hussein van het rechte pad was gedwaald en beschouwen shi'ieten als 'heidenen'.


Ashura verenigt moslims niet, maar verdeelt hen juist. Zeker op plekken waar soennieten en shi'ieten bij elkaar in de buurt wonen, levert het bijna altijd geouwehoer op. In Pakistan werden twee dagen geleden 15 shi'ieten opgeblazen door soennieten in de stad Peshawar. In Irak hebben de soennieten nou niet echt Ashura nodig om shi'ieten af te maken, maar het dient als een extra motivatie om van shi'ieten af te komen. Vandaar ook dat zich gisteren 600 soennitische opstandelingen hadden verzameld in de buurt van Najaf (een heilige shi'ietische stad in Irak), in een poging Ashura bloedig te verstoren.

Nog iets: 600 soennitische opstandelingen bij elkaar is voor Irak werkelijk een ZEER ZELDZAME gebeurtenis. Vaak opereren ze in groepjes van vier, vijf, af en toe tien, twintig. 600 opstandelingen bij elkaar in werkelijk ongehoord. Het toont niet alleen aan dat de soennietische opstand nog verre van over is, maar bewijst tevens wat een enorme haat radicale soennieten voelen ten opzichte van shi'ieten.

Omdat we nu eenmaal leven in een tijd dat de tegenstelling soennieten-shi'ieten enorm aan het toenemen is, zal Ashura dit jaar - en volgend jaar, en het jaar er op -een bloedige gebeurtenis blijven. Neemt niet weg dat hier in Beirut alles nog rustig is. Mensen rouwen, zingen klaagliederen of lezen gedichten in grote hallen in de zuidelijke buitenwijk van Beirut waar met name shi'ieten wonen. Een paar lui slaan hun hoofd kapot. Maar dit is niets vergeleken bij wat ik eens zag in Pakistan. In Rawalpindi sloegen de boys hun ruggen zo kapot met messen dat een groot aantal moest worden afgevoerd in ambulances (Voor het begon zeiden de meesten nog tegen me: "Wij voelen geen pijn". Tja.) Een Amerikaanse collega van me zat totaal onder de bloedspetters. Dat werd dus flink lang douchen toen ze thuis aan kwam in Islamabad.

Opvallend detail: Geen van de tijdens de zomeroorlog platgebombardeerde flatgebouwen in Beirut is inmiddels herbouwd (het puin is geruimd, maar nergens nog is zelfs begonnen met de wederopbouw). Behalve de Ashura-hal in de wijk Haret Hreik is hersteld van alle oorlogsschade. Toont de prioriteit aan van de mensen in de shi'ietische buitenwijken. Een niet religieuse Nederlander valt in het Midden Oosten altijd weer van de ene verbazing in de andere.

Meer details over Ashura: http://en.wikipedia.org/wiki/Day_of_Ashura

Harald Doornbos

3 comments:

Anonymous said...

LOL

Anonymous said...

WTF, dit is ziek! :O

Anonymous said...

Geachte heer Doornbos,

Uw verhaal ‘’Net terug van Ashura’’ heb ik gelezen. Intresante verhaal moet ik zeggen. Ik ben zelf een soennitische moslim, heb vanaf 1997 tot 2007 in Nederland gewoond daarna ben ik verhuisd naar London.

In uw verhaal hebt u verteld dat Imaam Hussain door de soennitische moslims vermoord. Ik moet zeggen dat dit echter niet het geval niet is. Zelf ben ik een moslim die niet grote onderscheid maakt tussen de soennitische en shi'ietische moslims. Verschil tussen shi'ietische en soennitsche moslims kan groot zijn als je het zo wilt bekijken, toch is het verschil niet groot. Wij hebben hetzelfde boek, zelfde Profeet en zelfde God.

De dag van Ashura is zekers net zo belangrijk voor ons als voor shi'ietische, maar wij slaan ons niet toch verdenken wij het. Zelf heb ik gehoord dat die mensen zich juist slaan omdat zij het waren die Imaam Hussain vermoorden, maar zelf weet ik ook dat het het geval niet is. Wij gaan op die dag bijvoorbeeld vasten, niet naar muziek luisteren en het verhaal van Imaam Hussain herdenken en beseffen dat hij zijn leven opofferde voor die van ons, zodat wij nu het juiste pas moeten kiezen.

Imaam Hussain is niet door de shi'ietische of soennitsche moslims vermoord, want in die tijd was het verschil niet eens zo groot dat men het nu heeft gemaakt. Imaam Hussain was vermoord door de man die toen de leider van de Islam was en de Islam helemaal de andere kant op wou laten gaan.

Ik neem u ook niet kwalijk omdat u het verhaal van Ashura van de shi'ietische kant hebt gehoord. Ik hoop dat u toch anders zult denken over de dag van Ashura, dat het net zo belangrijk voor beide moslims is.